Էլեկտրական երևույթներ.
Մարմինների էլեկտրականացումը: Էլեկտրական լիցք:
Ներածություն: Էլեկտրականության նշանակությունը ժամանակակից աշխարհում չափազանց մեծ է: Արդեն անհնար է պատկերացնել մեր կյանքն առանց էլեկտրական լուսավորության, ռադիոյի և հեռուստատեսության, բջջային հեռախոսների և արբանյակային կապի, առանց համակարգիչների, էլեկտրոնային փոստի և համացանցի: Այս բոլորն այսօր իրականացվում է էլեկտրականության օգնությամբ:
Դեռ Մ.թ.ա. VI -րդ դարում հայտնի փիլիսոփա և մաթեմատիկոս Ֆալես Միլետսկին (Հունաստանի «7 իմաստուններից մեկը» տիտղասակիրներից) առաջին անգամ ուսումնասիրեց սաթի զարմանահրաշ հատկությունը, որը բրդի հետ շփելուց հետո թեթև մարմինները դեպի իրեն ձգելու հատկություն էր ձեռք բերում:
Առավել մանրամսն դասագրքում §1. էջ 5-9 …
Հարցեր.
1.Ինչպիսի ուժեր են ծանոթ ֆիզիկայի նախորդ դասընթացից:
Շթման, էլեկտրոմագնիսական, զսպանակի սեղման և ձգողության ուժ
2. Ինչու ապակե բաժակի և թղթի կտորների գրավիտացիոն փոխազդեցությունը նկատելի չէ:
Ապակե բաժակի և թղթի կտորների գրավիտացիոն փախազդեցությունը նկատելի չէ, որովհետև բաժակը լիցքավորված չէ։
Ինչպես են փոխազդում շփված պլաստմասսայե գրիչը և թերթի շերտը:
Գրիչն ու թերթը շփվում են իրար հետ արդյունքում բաժանելով և ստանալով տարանուն լիցքեր։
3. Ինչպես են փոխազդում նույն ձողով շփված թղթի 2 շերտերը:
Երկու թղթի շերտերը հերթով շփվելով ձողի հետ լիցքերի բաժանամն արդյութնքում ստանում են միատեսակ լիցքեր և հետևաբար վանում։
4.Ինչպես են կոչվում իրար շփելիս մարմինների միջև ծագող նոր բնույթի ուժերը:
Շփան, էլեկտրական և ձգողության ուժեր։
5.Ինչպես է առաջացել էլեկտրականություն անվանումը:
Էլեկտրոն (Հուներեն) բառից։
6.Էլեկտրական լիցքերի ինչ տեսակներ կան:
Պլյուս և մինուս
8.Որն է էլեկտրական լիցքի միավորը ՄՀ-ում:
q=xկուլոն
Թեմա 1-ի առաջադրվող խնդիրներ.
- Ինչու էբոնիտե կամ պլաստմասսայե սանրով սանրվելիս մազերն ասես «կպչում» են սանրին:
Սանրն ու մազերը շփվելիս՛ բաժանում և ստանում են տարանուն լիցքեր, և քանի որ սանրը ավելի ծանր է, ապա իր ձգողության ուժը ավելի մեծ է։
- Երեք զույգ թեթև գնդիկներ կախված են թելերից (տես նկարը): գնդիկների որ զույգը՝
- ա/ լիցքավորված չէ;3
- բ/ ունի նույնանուն լիցքեր;1
- գ/ ունի տարանուն լիցքեր: 2
3. Մարմինների էլեկտրականացման համար պարտադի՞ր է միմյանց շփելը: Կարելի՞ է արդյոք մարմիններն էլեկտրականացնել այլ կերպ:
Ոչ, մարմինները կարելի է էլեկտրականացնել արդեն էլեկրականացաց մարմնի հետ շփման միջոցով:
Որ կողմ կթեքվի թղթե գնդիկը, եթե նրան հպենք լիքավորված ձողիկը և հեռացնենք (տես նկարը): Որ կողմ կթեքվի գնդիկը, եթե ձողի վրա դրական լիցք լիներ:
Թղթե գնդիկը կձգվի դեպի ձողիկը իսկ այնուհետև կվանվի։ Կամ չունի թե ձողը դրական է լիցքավորված թե բացսական, քանի որ թղթե գնդիկը չեզոք է, ընդանրապես չունի լիցք։
Անկախ նրանից թե ձողը ինչպես է լիցքավորված ՛ չեզոք թղթե գնդին մոտեցնելով այն սկզբում կձգի նրան, իսկ այնուհետև, փոխանցելով նրան իր լիցքի մի մասը, կվանի։
Ճիշտ է արդյոք պատկերված լիցքավորված մարմինների փոխազդեցությունը ա, բ և գ նկարներում (տես նկարը):
Մարիա Ազնաուրյանի բլոգ 